FLAŞ HABER:İçişleri Bakanı Yerlikaya, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremine ilişkin açıklama yaptı: “53 bin 537 canımızı kaybettik, 107 bin 213 vatandaşımız yaralandı.”
Yerlikaya, Hatay’da 41 bin deprem evi ve 5 bin köy evinin kura ve teslim töreninin yarın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirileceğini belirtti.
Bakan Yerlikaya’nın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
Değerli hemşerilerim sizleri sevgi ve saygıyla selamlıyorum. Şu anda AFAD Başkanlığımızın ana merkez üssündeyiz. Burası 6 Şubat depremi de dahil olmak üzere millet olarak yaşadığımız tüm afetlerin yönetildiği Afet Yönetim Merkezimizdir. Bildiğiniz gibi; 6 Şubat depreminin 1’inci yıl dönümüne sadece 4 gün kaldı. AFAD olarak istedik; 6 Şubat depreminin birinci yıl dönümünde depremin izlerini silmek, şehirlerimizi yeniden canlandırmak, canlarımızın acısını dindirmek için yaptıklarımızı ve yapmaya devam edeceklerimizi sizlerle tek tek paylaşalım. millet.
Değerli vatandaşlarımız, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7,7 büyüklüğündeki ilk deprem; Saat 04.17’de meydana geldi. AFAD, saat 04.30’da Türkiye’deki tüm kurtarma ekiplerimize mesaj gönderdi. ”Deprem bölgelerine gidin” talimat verildi. Saat 04.40’ta ilk vatandaşımız, görev başında olan AFAD grubumuz tarafından Osmaniye Bilgi Apartmanı’ndan sağ olarak kurtarıldı. Diğer illerde görev yapan AFAD ekiplerimiz hızla arama kurtarma çalışmalarına başladı. 05.00 itibarıyla; Dönemin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Fuat Oktay başkanlığında Bakanlarımız ve Türkiye Afet Müdahale Planı yani TAMP Çalışma Grupları ilk toplantısını AFAD Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi’nde tam kapasiteyle gerçekleştirdi. AFAD; Depremden sadece 45 dakika sonra saat 05.02’de TAMP, TAMP’ın en üst seviyesi olan ve ‘Uluslararası Acil Yardım Çağrısını’ içeren Seviye 4 Acil Durum ilan etti.
Cumhurbaşkanımızın talimatıyla; Afetlerin yaşandığı her ilde uyumun sağlanması için kabinemizin neredeyse tüm bakanları görevlendirildi.
Saat 05.45’te Valilerimize deprem bölgesine gitme talimatı verildi. İllerdeki mevcut yöneticilerimize anında destek olmak için; 59 Vali, 8 Vali, Mülkiye Başmüfettişi, 47 Mülki Müfettiş, 302 Kaymakam ve Vali Yardımcısı ile 292 Kaymakam adayı olmak üzere toplam 708 Mülki İdare Amirliği deprem bölgesine taşındı. Saat 05.45’te bölgeye arama kurtarma ekipleri, AFAD gönüllüleri ve iş makineleri sevk edilmeye başlandı. Saat 07.57’de İzmir Adnan Menderes Havalimanı’ndan havalanan uçaklar, arama kurtarma personeli ve ağır tonajlı arama kurtarma araçlarını Adana Havalimanı’na ulaştırdı.
Saat 11.25’te deprem bölgelerinde ilk bireysel çadırlar kuruldu. İlk depremden 9 saat sonra saat 13.24’te Kahramanmaraş Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğünde ikinci depremle sarsıldık. Bu yıkıcı depremin ardından hem arama kurtarma çalışmalarımız hem de yardım dağıtımlarımız aralıksız devam etti.
Değerli vatandaşlarımız, Evet! Ne yazık ki 6 Şubat’ta millet olarak yüzyılın felaketini yaşadık. 11 il, 124 ilçe, 6.929 köy ve mahallede 120 bin kilometrekarelik alanda ağır yıkıma neden olan bu depremlerde 53 bin 537 can kaybımız oldu, 107 bin 213 vatandaşımız yaralandı. Kahramanmaraş merkezli, 14 milyon vatandaşımızı doğrudan etkileyen depremler, etki alanları itibarıyla dünya literatürüne girdi. Devletimiz, depremin ilk anından itibaren tam bir seferberlik ruhuyla tüm kurum, kuruluş, işçi, ekipman ve kaynaklarıyla afet bölgelerinde titizlikle çalışmaya başladı.
Depremin 2. gününde Hatay’a gelen Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan; ”İnşallah devlet ve milletle omuz omuza çalışarak afetin yarattığı yıkımı ortadan kaldıracağız, hiçbir vatandaşımızı sahipsiz bırakmayacağız.”Devletimizin kararlılığını sözleriyle dile getirdi.
Bu felaket günleri geride bırakacaktık. Gün; “85 milyon insanın tek yürek, tek bilek olarak birleştiği gündü.” Milletimiz “Deprem bölgesindeki yaraları nasıl sarabiliriz?” sorusuyla boğuşuyordu. Depremin 3. gününde ağır hasar gören karayollarımız ulaşıma açıldı. Aziz milletimiz, kamu kurumlarımız, tüm yerel yönetimlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, medyamız, 7’den 70’e herkes el ele veriyor, suyu, gıdayı, ilacı, giyeceği, hijyeni, yaşam için gerekli olan her şeyi kutularla kamyonlara yüklüyordu. . Bölgede beslenme hizmetleri kapsamında günlük ortalama 4 milyon kişiye hizmet verildi.20 milyon gıda kolisi dağıtıldı, yaklaşık 150 bin yardım tırı bölgeye ulaştırıldı ve dağıtımları koordine edildi.
Evlerinden yorganlarını gönderen büyükannelerimiz, düğünleri için biriktirdikleri parayı bağışlayan genç kardeşlerimiz, biriktirdikleri harçlıkları kumbaralarına paylaşan çocuklarımız, millet olmanın ne demek olduğunu bir kez daha gösteriyorlardı.
O günleri hatırlayın: Şoförlerimiz deprem bölgesine bir an önce ulaşabilmek için ne kadar insanüstü bir çaba sarf ediyorlardı. Yemeğin boğazımıza düğümlendiği, gözlerimizde yaşların, dudaklarımızda duaların olduğu günlerdi. Ülkemizin her yerinden genci yaşlısı insanlar deprem bölgesine akın ediyordu. Acıyı hep birlikte omuzladık. Yaralarımızı birlikte iyileştirdik. Tanrıya şükür; Yüzyılın Felaketini Yüzyılın Dayanışmasına dönüştürdük. Bu zor günler ancak bu ruhla aşılabilir. Değerli Vatandaşlarımız, Depremin ilk anında odaklandığımız iki alan vardı: Biri arama kurtarma çalışmaları, diğeri ise geçici barınma hizmetleriydi! Depremlerden sonra ne yazık ki 38.901 bina yıkıldı. Bu binaların tamamında arama yapılırken, hayatta olduğu belirlenen 26 bin binada da arama kurtarma çalışmaları yapıldı. Bölgedeki müdahale çalışmaları kapsamında: 11.488’i uluslararası, 35.250 arama kurtarma çalışanı ve 142 bin güvenlik görevlisi olmak üzere toplam 650 bin işçi görev yaptı. Ayrı ayrı yürütülen bu çalışmalarda; 20 bin araç ve iş makinesi, 141 helikopter, 182 uçak ve 23 gemi hizmete girdi. Uçaklarımız ve helikopterlerimiz toplam 17.500 sorti yaptı. Enkazdan kurtarılan her can, yaşanan her mucize, bir bebeğin hayata tutunma kararlılığı, bir annenin bebeğine kavuşmanın mutluluğu… Tüm bu unutulmaz anlar, sahada arama kurtarma çalışması yapan dostlarımızı daha da güzelleştirdi. çalışkan ve bize umut verdi. 23 gün gece gündüz; “Bir hayat daha kurtarabilir miyim, evlerini, sevdiklerini kaybeden depremzedelerimizin yaralarını sarabilir miyim?” Özveriyle çalışan tüm arama kurtarma ekiplerine, yardımımıza gelen, enkaz altında bir hayata ulaşmaya çalışan uluslararası yardım kuruluşları ve gruplarına, arama kurtarma gruplarına. Köpeği olan tüm dostlarımıza şükran borcumuz var.
Enkazdan kurtardıkları her hayatta yaşadıkları sevinç ve kaybettiğimiz her vatandaşımız için döktükleri gözyaşları, insanlığın birlik ve beraberlik ruhunu bir kez daha gösterdi. Bütün dünya şahittir ki: AFAD, JAK, JÖAK, PAK, Polis, Jandarma, Sahil Güvenlik, Güvenlik Korucularımız, Milli Savunma Bakanlığı DAK, Mehmetçikler, UMKE, MEB AKUB, İtfaiyeciler, Madenciler, Ormancılar (ORKUT) , Sivil Toplum Kuruluşları, Üniversiteler. 93 ülkeden Belediyeler, Tüm Gönüllülerimiz ve tüm arama kurtarma ekipleri bir destan yazdı. Çünkü; Bir elleri enkazın altına uzanırken diğer elleri yüreklerimize, kalplerimize dokundu. Değerli Vatandaşlarımız, O zor anlarda bir yandan arama kurtarma çalışmaları devam ederken bir yandan da geçici barınma için hummalı bir çalışma sürüyordu. Onun adı; AFAD ile uyum içinde yürütülen dünyanın en büyük “Kurtarma Harekatı” oldu. Önce çadırlar kuruldu. Bölgeye 1 milyon çadır sevk edildi. Bazıları tek tek dağıtıldı. 350 çadırkent alanında 645 bin çadır kuruldu ve yaklaşık 2,5 milyon afet mağduruna geçici barınma imkanı sağlandı.
Bütün bunlar yapılırken depremden etkilenen ve yakınlarının yanına gitmek isteyen 3 milyon 549 bin afetzede de tahliye edildi. Türk Hava Yollarımız bu dönemde; 13 bin 701 seferle 2 milyondan fazla yolcu taşıyarak unutulmaz bir tarih yazdı. 712 kargo uçuşuyla 32 bin 770 ton yardım malzemesini deprem bölgesine ulaştırdı. Bu zor günlerde yanımızda olan Türk Hava Yolları’na ve tüm havayolu şirketlerimize teşekkür ediyorum. Yine 14 ve 28 Mayıs’ta yapılan seçimlerde; 993 bin vatandaşımızın ve Yükseköğretime Geçiş Sınavına giren 120 bin öğrencinin bölgeye ulaşımı sağlandı. Yurtlarda 478 bini KYK yurtlarında, 710 bini MEB yurtlarında olmak üzere toplam 1 milyon 188 bin vatandaş ağırlandı. Tüm bu uyum sağlanırken bir yandan da geçici barınma merkezleri yani konteynerler üretiliyor ve konteyner kentler kurulmaya başlandı. Depremin 2. gününde ilk kişisel konteynerimizin kurulumuna başladık. Kahramanmaraş Karacasu’daki ilk konteyner kentte 20 Şubat’ta yaşam başladı. Bugün geldiğimiz noktada 414 konteyner şehrinde 215.224 konteyner heyeti gerçekleşti. Bu kaplarda; 691 bin afet mağduru ağırlanıyor. Konteynerlerde; Isıtıcı, klima, fan ve buzdolabı gibi temel ihtiyaçlar dahildir. Ayrıca bu konteyner kentlerde; Sağlık ocaklarından okullara, kreşlerden camilere, marketlerden eczanelere, oyun alanlarından psikososyal destek alanlarına kadar tüm sosyal tesisler vatandaşlarımızın hizmetine sunuldu. Konteynerlerin dışında; Geçici konut hizmetlerinde bir diğer önemli adım ise kira destek ödemeleri oldu. Bugüne kadar geçici konaklama hizmeti kapsamında; 349 bin haneye toplam 14 milyar 453 milyon lira “Kira Desteği Ödemesi” yapıldı. Bu içerikte; Ev sahiplerine 7 bin 500 lira, kiracılara ise 5 bin lira aylık kira desteği ödemesi yapılmaya devam ediliyor. AFAD’ın başlattığı “Evim Evin Olsun” kampanyasıyla vatandaşlarımız depremzedelerimize hem gönüllerinin hem de evlerinin kapılarını açtı.
İçişleri Bakanlığımız iş birliğiyle AFAD ve Kızılay iş birliğiyle konteyner kentlerdeki ihtiyaç sahibi depremzedelere her ay 4 bin 500 lira yüklü 69 bin 289 ESEN KARTI dağıtıldı. Bu kartlara; Beş aylık toplam: 1 milyar 8 milyon 141 bin lira yüklendi. Aynı zamanda; 1 milyon 979 bin haneye 10 bin lira Ek Ödeme, 557 bin haneye 15 bin lira Taşınma Yardımı, 41 bin aile yakınına 100 bin lira Ölüm Yardımı yapıldı. Toplamda; Deprem bölgemize 106 milyar 728 milyon lira kaynak aktarıldı. “Türkiye Tek Yürek” kampanyasında: 128 milyar 949 milyon lira toplandı. Bu tutarın 79 milyar 263 milyon lirası harcandı. Bağış hesaplarımıza ilişkin tüm süreç ve veriler; AFAD kurumsal internet sitesi ve sosyal medya hesaplarında 15 günde bir şeffaf olarak paylaşılmaktadır. Nakdi yardımın yanı sıra birebir yardımlarda da “Yüzyılın Dayanışma”sı sergilendi. Bazı hayırseverler konteyner kentler kurdu, bazıları kalıcı konut inşaatlarını üstlendi, bazıları da kamyonlar dolusu insani yardım malzemesi gönderdi. Değerli vatandaşlarımız, Deprem sonrası en çok önem verdiğimiz konuların başında hasar tespiti ve enkaz kaldırma çalışmaları geldi. Deprem bölgesinde 2 milyon 302 bin bina ve 6 milyon 227 bin bağımsız bölümde hasar tespiti yapıldı. Acil yıkılıp çökmesi gereken 60 bin 421 binanın enkazı 68 günde tamamen kaldırıldı. Ağır hasarlı 200 bin 401 binanın 166 bin 602’sinin enkazı kaldırıldı. Şu ana kadar; Enkaz giderme işleminin hacimsel olarak %91’i gerçekleştirildi. Geriye kalan enkaz kaldırma işlemleri yavaş yavaş devam ediyor. Ve Yetkilendirme süreci…
DEPREM BÖLGESİNDE HAK SAHİPLİĞİ SÜRECİ
Değerli vatandaşlarımız, hak sahipliği sürecini büyük bir hassasiyetle yürüttük. Bu süreç; 30 Mayıs 2023’te lansmanını yaptık. Öncelikle depremzedelerimize yasal başvuru süresi tanındı. 11 il, 124 ilçe ve 6.929 mahalleyi kapsayan hak sahipliği çalışmaları 211 günde tamamlandı.Bu ağır iş için 146 Yetkilendirme Bürosunda yaklaşık 2.500 işçi görev aldı. Tüm değerlendirmeler BT ortamında AFAD AYDES yazılımı üzerinden yapıldı. Vatandaşlarımızın sunduğu yaklaşık 30 milyon belge incelendi. Toplamda 15 milyon sayfa olmak üzere 70 bine yakın komite kararı alındı.
Bunların her birine 124 kaymakam, 6 bin 929 mahalle muhtarı, 124 tapu temsilcisi, 124 nüfus temsilcisi, 124 belediye temsilcisi ve 124 AFAD yetkilisi imza attı. Bu kapsamda 845 bin 371 talep değerlendirildi. Tüm süreçlerin tamamlanmasının ardından 389 bin konut, 40 bin 658 işyeri ve 11 bin 531 ahır olmak üzere toplam 441 bin 567 hak sahibi belirlendi. İl, ilçe ve kırsal kesimde toplam 250 bin bağımsız bölümün ihalesi yapıldı.
ERDOĞAN ÇEKİLİŞE KATILACAK
Yeni ihaleler yapmaya devam ediyoruz. Değerli vatandaşlarımız Sayın Başkan, depremin ilk günlerinden depremzedelerimize: ”Şehrine iyi bak, ata yurdunu asla kalıcı olarak terk etme. Yıkılan her evi daha iyisini, daha güzelini, daha güvenlisini inşa edip değiştireceğiz. “Bu felaket, Türk Asrı hayalimizi asla ortadan kaldıramayacak!” dedi. Tanrıya şükür, öyle oldu. Depremzede kardeşlerimiz, anılarının olduğu, büyük bir sevgiyle bağlı oldukları atalarının yurtlarına sahip çıktılar. Şehirlerini yeniden canlandırmak için özenle çalıştılar. İşte yarın Cumhurbaşkanımızın şerefiyle Hatay’dayız!
Dünyanın başka hiçbir yerinde bulunamayacak bir hız; 41 bin deprem evi ve 5 bin köy evinin kura çekimiyle ilk anahtar teslim törenine “Bismillah” diyerek başlıyoruz. İnşallah bu törenleri 4 Şubat’ta Gaziantep’te, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta, önümüzdeki günlerde de diğer illerimizde gerçekleştireceğiz.
Söz verdiğimiz gibi depremzede vatandaşlarımızın evlerini teslim edeceğiz. Teslim edilen her çekiliş, teslim edilen her anahtar, Milletimizin dayanışma ruhunu, birlik, beraberlik, kardeşlik, fedakarlık ve Devletimizin gücünü bir kez daha gösterecektir! Bu törenleri 11 ilin tamamında gerçekleştireceğiz. Millet olarak depremzedelerimizin yeni sıcak yuvalarına kavuşma sevincini paylaşacağız. Enkaz altından umutların yeşerdiğini, hayata nasıl sımsıkı tutunduğumuzu, Büyük ve Güçlü Türkiye ideali doğrultusunda nasıl canla başla çalıştığımızı tüm dünyaya duyurmaya devam edeceğiz! Depremin izlerini silecek, depremden etkilenen şehirlerimizi yeniden ayağa kaldıracağız. Bunu tek vücut olarak yapacağız! Gözlerinin önünde; Deprem konutlarımız ve kalıcı köy konutlarımızın üretimine büyük bir hızla devam ediyoruz.
İnşallah kura ve anahtar teslim törenlerini düzenleyerek sevincimizi milletle paylaşmaya devam edeceğiz. Değerli vatandaşlarımız, şehrimiz 1 yıldır deprem kuşağındadır. Yaraları sarmak, şehirlerimizi yeniden ayağa kaldırmak için gece gündüz deprem bölgesindeyiz.
Müteahhit firmalarımız, mühendislerimiz, öğretmenlerimiz, çalışanlarımız, sağlık çalışanlarımız, memurlarımız ve gönüllülerimizin de aralarında bulunduğu yüzbinlerce insanımız deprem bölgesinde büyük fedakarlıkla çalışıyor.
Şehirlerimizi canlandırmaya çalışıyor. Devletimizin milletimiz için var olduğunu ve bu güçlü devletin hiçbir vatandaşımızı yalnız bırakmadığını ve bırakmayacağının bir kez daha altını çizmek isterim.
Sayın Cumhurbaşkanımızın da dediği gibi değerli vatandaşlarımız; merak etmeyin. Nasıl ki Van’daki büyük depremden, Bingöl, Malatya, Elazığ ve İzmir depremlerinden sağ çıkıp oradaki binaları hızla inşa edip sahiplerine teslim ettiğimiz gibi; Aynı şekilde 11 ilimizde de bunu hızlı bir şekilde yapıp evlerini sahiplerine teslim edeceğiz.
Bu duygularla, depremin ilk anından bu yana yüzyılın dayanışmasına öncülük eden, milleti için gece gündüz çalışan, desteğini ve takibini her zaman sürdüren Sayın Cumhurbaşkanımıza en kalbi şükranlarımı sunuyorum. Yapılan çalışmaları kalıcı konutların inşası konusunda güçlü iradesini ortaya koydu.
6 Şubat depreminin ilk anından itibaren; Dönemin Cumhurbaşkanı Yardımcımıza, değerli bakanlarımıza, şu anda kabinemizde görev yapan değerli bakanlarımıza, mülki idare amirlerimize, deprem bölgesinde görev yapan AFAD’ımıza, kamu kurum ve kuruluşlarımızdaki yetkililerimize, kahraman Türk askerlerimize teşekkür ederiz. 11 ilimizin yardımına koşan sivil toplum kuruluşlarımız, gönüllülerimiz ve yardım çağrımıza yanıt verenler. Bütün ülkelere teşekkür ediyorum.
Bölgede çalışmalarını sürdüren arkadaşlarımıza kolaylıklar ve başarılar diliyorum. Depremde kaybettiğimiz tüm vatandaşlarımıza bir kez daha Allah’tan rahmet, aziz milletimize geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum. Rabbim vatanımızı ve milletimizi her türlü afetlerden korusun.
